Rẫy ở xã Ma Nới, huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận, bị dị tật bẩm sinh sứt môi hở vòm, lúc nhỏ không thể bú mẹ mà chỉ nuốt nước cháo để lớn. Mặc cảm tật nguyền, cậu bé không đến trường, không có bạn bè. Mồ côi bố, suốt ngày Rẫy cùng anh chị em lên rẫy trồng lúa, trỉa bắp, chăn bò... cùng mẹ. 

Người mẹ là Tạ Yên Thị Mai cho biết lúc Rẫy chào đời, họ hàng thấy bé mặt mũi gớm ghiếc khác thường như quỷ nên muốn chôn sống theo hủ tục người dân tộc. Chị kiên quyết giữ lại vì "trời cho sao để vậy, ráng nuôi con lớn lên giúp mình chăn bò cũng được". Nay cậu bé đã 16 tuổi, gầy gò, đen nhẻm, ngại giao tiếp, nói không rõ do miệng bị hở hàm ếch nặng. 

Ngày 8/8 cậu bé Rẫy được nhiếp ảnh gia Trần Trọng Lượm đưa vào Bệnh viện Nhi đồng 1 TP HCM điều trị hở hàm ếch.

Năm 2014, anh Lượm tình cờ đến Ma Nới gặp và chụp ảnh cậu bé hở hàm ếch Tạ Yên Nghiệp. Bức ảnh được anh đặt tên là Đằng sau nụ cười và giành giải đặc biệt Cuộc thi Ảnh nghệ thuật VnExpress 2014. Nhờ bức ảnh này, cậu bé "quỷ" được cộng đồng biết đến và nhiều nhà hảo tâm giúp đưa về TP HCM phẫu thuật vá môi. Lần này trở lại Ma Nới thăm bé Nghiệp, anh Lượm gặp Rẫy và quyết định nối kết với các nhà từ thiện đưa cậu thiếu niên vào TP HCM chữa trị. 

Nhiếp ảnh gia Trần Trọng Lượm (áo đỏ) đưa mẹ con Rẫy đến Bệnh viện Nhi đồng 1. Ảnh: T.P.

Bác sĩ Nguyễn Văn Đẩu, Trưởng khoa Răng Hàm Mặt, Bệnh viện Nhi đồng 1 cho biết dự kiến ngày 9/8 tiến hành ca phẫu thuật cho bệnh nhi để điều trị dị hình bên ngoài. Ca mổ này sẽ đóng khe hở môi kín lại và tạo hình mũi. 3-6 tháng sau, các bác sĩ sẽ tiến hành ca mổ thứ hai đóng lỗ thủng vòm họng để hoàn thiện, mang lại nụ cười lành lặn cho cậu bé.

"Bệnh nhi đã lớn tuổi, sứt môi hai bên lâu không mổ, vận động cười nói hàng ngày làm cho hai khe hở rộng ra rất nhiều nên ca mổ có tính chất phức tạp hơn so với bình thường", bác sĩ Đẩu chia sẻ. Rẫy mổ khi đã lớn tuổi nên sau này cần phải tập nói để tiếng tròn vành rõ chữ.

Rẫy được bác sĩ thăm khám. Ảnh: T.P.

Không hiểu tiếng Kinh, cậu bé người dân tộc Raglai ngơ ngác giữa Sài thành và không thể hiện cảm xúc trước ca mổ ngày mai. Trong khi đó người mẹ luôn an ủi con và an ủi chính mình: "Nếu không mổ được thì lại về quê lên rẫy thôi, không sao cả".