Einar Wegener đã định tự sát vào mùa xuân. Sau một năm dằn vặt vì tin rằng mình là phụ nữ bị giam cầm trong cơ thể đàn ông, nam họa sĩ lên kế hoạch ra đi vào ngày 1/5/1930. Thế nhưng, cuối cùng, thay vì chấm dứt cuộc đời, Einar đã tìm thấy tia hy vọng mong manh và quyết tâm theo đuổi để sống đúng với bản ngã của mình.

Einar trước và sau khi chuyển giới thành Lili. Ảnh: The Welcome Library.

Sinh ngày 28/12/1882, Einar vốn làm họa sĩ cảnh quan. Ông khá nổi tiếng ở Đan Mạch và có cuộc hôn nhân hạnh phúc với Gerda Wegener, người vẽ tranh minh họa cho nhiều tạp chí như Vogue, La Vie Parisienne. 

Trong nhật ký, Einar kể rằng quá trình ông trở thành phụ nữ xảy ra rất ngẫu nhiên. Lần đó, cô gái làm mẫu cho Gerda không tới. Bạn chung của cặp đôi là diễn viên Anna Larsen đã gợi ý Einar thay thế. Ban đầu, nam họa sĩ lưỡng lự nhưng với sự thuyết phục của vợ, ông đành gật đầu. "Thật kỳ lạ, tôi không thể chối bỏ rằng mình cảm thấy hài lòng trong bộ trang phục ấy", Einar thổ lộ. "Tôi yêu thích cảm giác nhẹ nhàng áo váy phụ nữ đem lại. Ngay từ phút giây đầu tiên, tôi đã cảm thấy vô cùng thoải mái".

Sự việc trên như chiếc chìa khóa giải phóng những khao khát tự đáy lòng của Einar. Ông tiếp tục ăn vận nữ tính và tự gọi bằng cái tên Lili.

Hình tượng Lili trên phim. Ảnh: telegraph.

Năm 1912, vợ chồng Einar chuyển tới Paris. Tại đây, Gerda tháp tùng Lili tới các buổi tiệc tùng và chứng kiến bạn đời tán tỉnh đám sĩ quan. Tuy vậy, Lili khẳng định Gerda luôn là người ủng hộ bà nhất, ngay cả khi họ ly hôn. 

Càng ngày, nhân cách Lili càng trỗi dậy mạnh mẽ đến mức Einar không thể chống lại. Yếu đuối và tuyệt vọng, ông cầu xin sự giúp đỡ từ bác sĩ song bị đáp lại bằng sự miệt thị, khinh thường. Vài người chẩn đoán Einar bị rối loạn phân ly, số khác kết luận ông đồng tính. Trên thực tế, vào thời điểm đó, hiểu biết về giới tính và xu hướng tình dục của con người mới ở thuở sơ khai. 

Tháng 2/1930, Einar may mắn nhận được đề nghị giúp đỡ từ bác sĩ Kurt Warnekros. Ông quyết định gạt bỏ ý định tự tử và tiến hành chuyển giới. 

Những kỹ thuật áp dụng để Einar trở thành Lili không được công bố rộng rãi, chủ yếu vì thư viện và kho lưu trữ tài liệu bị phá hủy hồi tháng 5/1933. Nhờ cuốn tự truyện Đàn ông trở thành Đàn bà tập hợp nhiều ghi chép của Einar/Lili cùng chia sẻ từ biên tập viên Niels Hoyer, người ta mới biết Lili trải qua một chuỗi ca phẫu thuật từ cắt bỏ dương vật, tinh hoàn đến ghép buồng trứng tại Bệnh viện Dresden. Toàn bộ chi phí khoảng 5.000 kroner (tương đương 12.000 bảng Anh hiện nay).

Sau các ca phẫu thuật, Lili vừa vui sướng vừa lo sợ bị thế giới ruồng bỏ. Nhiều người bạn cũ của Einar từ chối gặp Lili khiến bà cảm thấy như thể đã "giết chết" nam họa sĩ. Lili từ bỏ vẽ tranh và tách bản thân khỏi những ký ức cũ. 

Bề ngoài nữ tính của Lili. Ảnh: Ullstein Bild.

Dần dần, cuộc sống trước kia của Einar chìm vào quên lãng. Ngày 6/10/1930, Lili và Gerda chính thức ly hôn dưới sự chấp thuận của nhà vua Đan Mạch. Cũng từ đây, Lili nhận tấm hộ chiếu với danh phận mới Lili Elbe. Cái họ Elbe xuất phát từ tên con sông chảy qua khu vực Bệnh viện Dresden, nơi người phụ nữ "tái sinh". 

Tháng 9/1931, vì khao khát mãnh liệt được làm mẹ, Lili cấy ghép tử cung. Không may, ca mổ thất bại. Biết rõ thời gian của mình sắp hết, Lili nhắn nhủ chị gái: "Cái chết đã rất gần. Đêm hôm qua em mơ thấy mẹ. Mẹ ôm em và gọi em là Lili. Bố cũng ở đó". 

Ngày 13/9/1931, Lili trút hơi thở cuối cùng. Dù cuộc sống mới quá ngắn ngủi, bà vẫn toại nguyện và biết ơn như những dòng cuối gửi cho người bạn: "Tôi, Lili, có quyền được sống và đã sống 14 tháng. 14 tháng ấy tuy không nhiều nhưng là chuỗi ngày trọn vẹn đầy hạnh phúc".