Đây là kết quả ba nghiên cứu khác nhau do Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Mỹ thực hiện trong 10 năm 2005-2015 với các cặp bạn tình quan hệ tình dục không dùng bao cao su hay thuốc dự phòng.

Chia sẻ ngày 21/12 tại Hà Nội, tiến sĩ John Bandford, Giám đốc Chương trình HIV và Lao, Văn phòng CDC Mỹ tại Việt Nam cho biết CDC đã thực hiện ba nghiên cứu này tại nhiều quốc gia ở châu Á, Phi và châu Mỹ, với gần 1.800 cặp bạn tình dị nhiễm (một người nhiễm HIV, một người không). Trong đó 97% quan hệ tình dục khác giới, còn lại là cặp đồng tính nam. Kết quả cho thấy một người điều trị đạt đến mức ức chế HIV sẽ giúp dự phòng lây truyền qua quan hệ tình dục. 

Tiến sĩ John Bandford thuộc Văn phòng Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ tại Việt Nam. Ảnh: N.P.

“Ba nghiên cứu trên hàng nghìn đôi không sử dụng bao cao su hay thuốc dự phòng trước phơi nhiễm cho thấy không một trường hợp nào bị lây truyền nếu virus HIV được ức chế”, tiến sĩ Bandford nói.

Một nghiên cứu khác tại châu Âu với gần 1.200 cặp bạn tình (quan hệ tình dục khác giới, đồng tính nam), cũng cho kết quả tương tự.

Các chuyên gia nhấn mạnh kết quả này chỉ đạt được khi lượng virus HIV trong cơ thể người nhiễm đạt mức ức chế và chỉ không lây truyền qua quan hệ tình dục, không bao gồm các đường lây nhiễm khác. 

Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Long, Cục trưởng Phòng chống HIV/AIDS cho biết, nếu người nhiễm HIV được điều trị ngay bằng thuốc ARV thì có thể sống như người bình thường, quan hệ tình dục không dùng bao cao su hay thuốc dự phòng cũng không lây nhiễm cho bạn tình, sinh con không bị bệnh.

Tại nước ta hiện có 209.000 người nhiễm HIV song chỉ 123.000 người đang điều trị bằng thuốc ARV; 40% không điều trị do nhiều lý do, chủ yếu lo sợ bị kỳ thị. 91% trường hợp dùng thuốc ARV đạt được ở mức ức chế HIV.

ARV là thuốc kháng virus có tác dụng ức chế sự sinh sôi và phát triển của HIV. Nếu được uống thuốc sớm, liên tục và tuân thủ nguyên tắc điều trị, người bệnh sẽ giảm nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng cơ hội, giảm nguy cơ tử vong. Họ hoàn toàn có khả năng lao động và đóng góp cho kinh tế xã hội.

ARV còn giúp giảm 95% nguy cơ lây truyền HIV sang người khác,  kể cả từ mẹ sang con. Phụ nữ mang thai nhiễm HIV nếu không được điều trị ARV thì tỷ lệ lây nhiễm HIV từ mẹ sang con khoảng 30-40%. Tỷ lệ này chỉ còn dưới 2% nếu bà bầu được điều trị và áp dụng các biện pháp dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con.