Dẫu rằng, từ lâu Hawaii đã nổi tiếng là vùng đất du lịch trù phú với bãi biển Waikiki thơ mộng, cảnh quan kỳ bí, những thảm thực vật nguyên sinh, những miệng núi lửa khổng lồ, địa danh Trân Châu cảng cùng nhiều di sản và tiềm năng khác...

Sân bay Honolulu được xây dựng ở đảo Oahu từ lâu nhưng còn đủ sức đón tiếp gần 5 triệu lượt khách du lịch mỗi năm. Đây là thủ phủ của quần đảo Hawaii bao gồm 132 đảo lớn, nhỏ hình thành chuỗi đảo rộng 1,67 triệu km² từ Đông Nam sang Tây Bắc của Thái Bình Dương. Du khách lần đầu đến Hawaii sẽ hơi bất ngờ khi phải tự làm thủ tục nhập cảnh. Từ trẻ nhỏ tới người già đều xếp hàng lần lượt nhận máy làm thủ tục tựa như vào cây ATM để rút tiền.

Một vài người tỏ ra lo lắng vì mới gặp lần đầu lại không tự tin với vốn tiếng Anh hiện có, những mong sự trợ giúp nhưng đến lượt đành lặng lẽ đến bên máy trong tâm trạng như vào phòng thi tốt nghiệp. Vậy nhưng sau nút nhấn bắt đầu, màn hình hiện ra bảng hỏi bạn sử dụng ngôn ngữ nào.

Nhà hàng Mai Lan - một trong những nhà hàng của người Việt  tại Hawaii.

Tất nhiên, vốn yêu tiếng Việt nên mọi người nhanh chóng lựa chọn rồi quét hộ chiếu, vân tay, trả lời hơn một chục câu hỏi trước khi qua cửa kiểm soát an ninh. Đây là ấn tượng đầu tiên với du khách, bởi chiếc máy là nhân vật trợ giúp duy nhất đồng thời ghi nhận mọi thông tin của khách đến phục vụ không chỉ cho hoạt động du lịch mà còn cho công tác quản lý.

Đón chúng tôi là một thổ dân Hawaii, thuộc tộc người Polynesia-anh Daren hiện là giảng viên đại học. Nhưng thật bất ngờ chị Lê Thủy, nhân viên khách sạn nơi đoàn ở cho biết, chủ nhân của những chiếc ôtô chở đoàn công tác lại là một người Việt, anh Hưng Nguyễn quê gốc Bạc Liêu.

Theo lời anh Daren, công việc tại trường đại học của anh thường gắn với các đoàn khách tham gia các cuộc họp, hội thảo… do vậy anh thường hợp tác với các đối tác trong đó có đoàn xe của anh Hưng Nguyễn. Anh Daren say sưa kể với khách về vùng đất Hawaii vốn là nơi cư ngụ của người Polynesia.

Khoảng năm 1778 một nhà hàng hải người Anh có tên Cook (thuyền trưởng) đã đặt chân lên đảo. Từ đó, người di cư ở nhiều châu lục đã tới đây sinh sống, trong đó có đông người Hoa và Nhật Bản và sau là cả người Việt Nam. Vào cuối thế kỷ XVIII, thủ lĩnh của vùng đất này đã chinh phục được cư dân trên các đảo và lập ra vương quốc Hawaii.

Vị vua đầu tiên cai quản vùng đất này là Kamehameha I đại đế (1782-1819). Hawaii là một bộ phận của nước Mỹ từ năm 1900, đến năm 1959 thì trở thành bang thứ 50 của quốc gia này. Cho đến nay, lịch sử của Hawaii còn lưu lại với các công trình tượng đài Vua Kamehameha I đại đế, cung điện Iolani, tượng nữ hoàng và nhiều dấu tích của nhà nước quân chủ hầu như còn nguyên trạng với hàng triệu lượt du khách tới tham quan mỗi năm.

Kể một hồi, anh Daren hướng khuôn mặt phong trần sang anh Hưng Nguyễn. Cùng là người Việt gặp nhau nơi xa xứ nên giữa tôi và anh Hưng Nguyễn bỗng trở nên quen. Anh Hưng Nguyễn chia sẻ, gia đình anh đến đây đã lâu nhưng cuộc sống bắt đầu chẳng mấy dễ dàng.

Ngôn ngữ chưa thạo, địa hình không thông, xung quanh toàn người xa lạ. Thật “Vạn sự khởi đầu nan”! Bây giờ các bạn trẻ hay nói là “Starup”-khởi nghiệp chứ hồi đó với anh chỉ là mong ước có được việc làm kiếm sống. May mắn một lần được người bạn rủ đi gom khách từ các khách sạn đến trung tâm mua sắm thông qua dịch vụ xe buýt, anh được trả thù lao 1 USD/người.

Ý tưởng làm dịch vụ vận chuyển khách du lịch manh nha từ đó. Công việc ban đầu anh chọn là lái taxi, vì việc này dễ làm, qua đó nâng cao khả năng giao tiếp tiếng Anh và mở mang hiểu biết về du lịch. Công việc hanh thông, khách ngày một đông nhất là các đoàn từ châu Á, trong đó có Việt Nam. Dần dần anh mua được nhà, mua được xe và thành lập công ty.

Chia sẻ về những thành công trước muôn vàn khó khăn ở nơi xa xứ, cũng là sự quan tâm của không ít bạn trẻ tại Việt Nam hiện nay, anh Hưng Nguyễn cho biết: Dẫu khát khao thì các bạn trẻ cũng đừng nóng vội phải sớm trở thành ông (bà) chủ; hãy bình tĩnh xét đoán những tư chất, khả năng của chính bản thân mình trước khi quyết định khởi nghiệp; trả lời được câu hỏi đó, bạn trẻ hãy nghĩ tới khởi nghiệp ở lĩnh vực nào và sau đó là làm như thế nào!

Nhưng cách tốt nhất-theo anh Hưng Nguyễn, là nên chọn lĩnh vực mà chính người muốn khởi nghiệp có thế mạnh theo nguyên tắc: Cần thiết nhưng có những điều kiện để đạt được mục tiêu đặt ra, mới mong đạt sự thành công. Đến đây, anh Hưng Nguyễn xúc động nhớ lại những ngày đầu làm ăn cùng cực, nhiều gian khó, đã nhận được sự đùm bọc, sẻ chia đậm nghĩa tình của bạn bè và cộng đồng người Việt ở Hawaii.

Hiện ở Hawaii có khoảng 120.000 người Việt sinh sống rải rác ở các đảo nhưng tập trung đông nhất ở Honolulu. Với bản tính chịu thương chịu khó, cộng đồng người Việt nơi đây luôn chấp hành luật pháp nước sở tại, lựa chọn nghề phù hợp để sinh sống. Nhiều người Việt có vốn đã kết nối với nhau mở thành dãy nhà hàng ăn uống (như Restaurant Mai Lan, phở Hà Biên, quán ăn Hà Lê,…) rất uy tín, đã có thương hiệu mà du khách quen gọi là Vietnamtown.

Các dịch vụ chăm sóc sắc đẹp, vận tải khách du lịch, chế biến nông sản do người Việt làm chủ cũng rất phát triển, được khách thập phương biết tới. Không ít người duy trì nghề trồng trọt nhưng bằng công nghệ cao với đủ loại nông sản như hoa, dâu tây, xoài... đặc biệt là các loại rau thơm cung cấp cho các khách sạn và nhiều thành phố ở Bắc Mỹ.

Sau khi đóng các khoản thuế, thu nhập hằng tháng mỗi lao động đạt từ 3.000 đến 4.000 USD, đủ chi trả cho cuộc sống và một phần tích lũy. Vẫn theo anh Hưng Nguyễn, nhiều người Việt trẻ hiện nay được đào tạo cơ bản đã có việc làm ổn định, thu nhập cao như cháu Lê Thủy (quê Hải Phòng) hay như con trai anh đang là kỹ sư máy tính làm cho Tập đoàn Microsoft.

Nhưng việc kiếm việc làm ở Hawaii luôn khó khăn bởi sự cạnh tranh quyết liệt. Vì thế các bạn trẻ người Việt lớn lên đều nỗ lực vào nước Mỹ lục địa học nâng cao và tìm việc làm ở đó.

Một phần vì Hawaii không có nhiều trường đại học uy tín, phần khác giá cả sinh hoạt trong nội địa rẻ hơn trong khi thu nhập thường lại cao hơn ở Hawaii. Nói chung, dù ở đâu cộng đồng người Việt đều nỗ lực vươn lên trong cuộc sống và có đóng góp quan trọng cho sự phát triển chung ở đó và luôn có ý thức hướng về quê hương.