Cuối tuần qua, Avengers: Infinity War ra mắt và đạt doanh thu mở màn cao nhất lịch sử. Tác phẩm đánh dấu 10 năm của Vũ trụ Điện ảnh Marvel, đồng thời là năm thứ 10 Robert Downey Jr. khoác lên mình bộ giáp Iron Man. Đây là nhân vật chính xuất hiện nhiều nhất trong loạt phim, có vai trò đặc biệt trong đường dây câu chuyện. Vai diễn cũng đánh dấu bước ngoặt của cuộc đời Robert Downey Jr., từ nam diễn viên nghiện ngập, chìm trong vực sâu đầu thập niên 2000 trở thành siêu sao toàn cầu, thương hiệu về doanh thu phòng vé. 

Lắm tài nhiều tật

Robert Downey Jr. bộc lộ tài năng từ tấm bé. Anh chia sẻ với tờ Vanity Fair rằng "diễn xuất là một thứ tự nhiên" và có vai diễn đầu tiên trong Pound khi mới năm tuổi. Đạo diễn của phim là Robert Downey Sr. - cha ruột của Downey Jr. Năm 1993, anh nhận đề cử Oscar với vai "vua hề" Charlie Chaplin trong Chapin, được xem là diễn viên triển vọng ở Hollywood.

Con đường nghiện ngập của Robert Downey Jr. bắt đầu lúc mới tám tuổi khi chính người cha mời anh hút cần sa. Câu chuyện này được Downey Jr. kể lại trên tờ Washington Post: "Khi cha con tôi cùng nhau phê thuốc, dường như đó là cách duy nhất mà cha có thể bày tỏ tình cảm của mình với tôi". Ấn tượng đầu tiên của Robert Downey Jr. về thế giới giải trí không chỉ là những ngày được đến phim trường cùng cha mà còn là những bữa tiệc thâu đêm suốt sáng mà một đứa trẻ đáng lẽ không bao giờ nên bén mảng gần.

Những cuộc chơi ngày một được nâng lên mức nặng hơn, để mỗi khi nhớ lại Robert nói anh không có tuổi thơ. "Quãng thời gian ấy của tôi chìm đắm trong khói thuốc. Đêm nào tôi cũng gọi cả nghìn cuộc điện thoại để mua bằng được chất cấm", diễn viên thổ lộ trên People.

Năm 1996, anh bị cảnh sát bắt giữ khi đang lái xe trong tình trạng khỏa thân. Cảnh sát tìm thấy cocaine, heroin cùng một khẩu súng trên xe. Tới năm 2000, Downey Jr. một lần nữa bị luật pháp sờ gáy với tội tàng trữ chất gây nghiện và phải ngồi tù.

Tháng 4/2001, một cảnh sát bắt gặp Downey Jr. đi lang thang ở ngoại ô Los Angeles (Mỹ) trong thời gian chịu quản thúc. Anh bị bắt giam và thả ra sau vài tiếng, khiến các nhà sản xuất chương trình Alley McBeal loại anh khỏi series. Nhà sản xuất David E. Kelley đã yêu cầu biên kịch viết lại kịch bản và hủy hợp đồng với Downey Jr., bất chấp việc anh là một trong những yếu tố hút khách của chương trình. Chừng ấy scandal khiến vào đầu thập niên 2000, hiếm ai tại Hollywood dám tin Robert Downey Jr. có thể vực dậy sự nghiệp.

Robert Downey Jr. khi bị bắt năm 1999.

Trở lại nhờ tình yêu, bạn bè

Hai người góp phần cứu rỗi cuộc đời và sự nghiệp của Robert là tài tử gạo cội Mel Gibson cùng nhà sản xuất Susan Downey - vợ sau này của anh. Mel Gibson là người bạn, đàn anh mà Downey Jr. vô cùng ngưỡng mộ. Ông đã đứng ra làm gương mặt bảo đảm để các đạo diễn Hollywood giao vai diễn cho Downey Jr. Điều này lý giải tại sao sau này khi Gibson gặp scandal miệt thị người Do Thái khi say xỉn, Robert Downey Jr. là một trong những tên tuổi hiếm hoi của Hollywood dám công khai bảo lãnh cho ông.

Người thứ hai là nhà sản xuất Susan Downey - người phụ nữ nhỏ nhắn đã nhìn ra tiềm năng trong gã trai tuổi trung niên đang làm lại cuộc đời. Cô gặp anh trên trường quay phim Gothika (2003) và chính là người đã yêu cầu Robert đi cai nghiện dứt điểm, đồng thời đem tới cho anh cơ hội thủ vai trong Kiss Kiss, Bang Bang (2005). Từ bộ phim được đề cử Oscar này, khán giả thấy lại tài năng diễn xuất của Downey: khả năng biểu cảm đa dạng, phong cách châm biếm mỉa mai mà gương mặt vẫn tỉnh bơ. Ngoài Kiss Kiss, Bang Bang, Susan còn mang về cho chồng mình vai diễn Sherlock Holmes bằng cách trực tiếp gợi ý cho đạo diễn Guy Ritchie.

Robert Downey Jr. từng cố thuyết phục hãng Marvel để Gibson làm đạo diễn cho bom tấn "Iron Man 3" nhưng cuối cùng đơn vị chọn Shane Black.

Năm 2008, Robert Downey Jr. tham gia Iron Man - tác phẩm được ví như "cú nổ Big Bang" hình thành vũ trụ điện ảnh Marvel. Tác phẩm được giới phê bình khen ngợi với 94% đánh giá tích cực trên Rotten Tomatoes, thu 585 triệu USD. Những gì diễn ra tiếp theo đã trở thành lịch sử. Robert Downey Jr. nhập vai thêm chín lần nữa, trong mỗi tập nhân vật của anh lại có thêm các tính năng mới trên áo giáp, giống như Vũ trụ Điện ảnh Marvel ngày càng phát triển và thu hút hơn.

Từ năm 2012 tới 2015, Robert Downey Jr. là diễn viên có thù lao cao nhất thế giới theo thống kê của Forbes. Trên tờ Indian Express, tài tử Mark Ruffalo gọi Downey Jr. là "Cha đỡ đầu của Vũ trụ Điện ảnh Marvel" bởi những đóng góp mang tính nền tảng, tiên phong của siêu sao này. Tính tới trước Avengers: Infinity War, các bộ phim trên toàn cầu của Downey Jr. mang về doanh thu 9,6 tỷ USD, giúp anh trở thành một trong những nghệ sĩ sinh lời nhất lịch sử điện ảnh.

Vai diễn Tony Stark không chỉ tương đồng với Downey Jr. về tính cách mà còn cả số phận. Trong phim, Stark là một tỷ phú tài năng, ngạo mạn và sống đầy bản năng. Sau biến cố bị đám khủng bố bắt cóc và ở đáy vực tuyệt vọng, Stark trở về từ cõi chết và thay đổi.Một trong những lý do giúp Stark "tái sinh" là tình yêu với nàng Pepper Potts - người phụ nữ luôn ở bên anh trong mọi hoàn cảnh. Ở ngoài đời, Susan Downey chính là nàng Pepper Potts của Robert Downey Jr. Duyên số đặc biệt với Susan Downey đã thay đổi hoàn toàn cuộc đời của Robert. Susan làm hậu phương vững chắc cho chồng yên tâm đóng phim và đặt ra một luật lệ giữa hai người: Không bao giờ xa nhau quá hai tuần.

Robert Downey Jr. và vợ được xem là một trong các bộ đôi quyền lực nhất Hollywood. Trước Susan, Robert từng ngẫu hứng kết hôn với người vợ đầu chỉ sau 42 ngày quen biết.

Tình cảm giữa hai vợ chồng lớn dần, tới mức vào năm 2010, luật "hai tuần" trở thành luật "không tuần nào". Tờ Hollywood Reporter dẫn lời Susan Downey: "Chúng tôi cảm thấy rằng nếu muốn có một cuộc đời bên nhau, tốt nhất là nên làm phim cùng nhau. Đó là lý do chúng tôi quyết định thành lập hãng sản xuất phim Team Downey".

Có người vợ tâm lý luôn động viên và còn trực tiếp làm nhà sản xuất nhiều bộ phim, Robert Downey Jr. thực sự đổi đời. Nam diễn viên có cái tôi cao ngạo này từng không thể che giấu sự xúc động khi nói về vợ: "Câu nói 'Đằng sau mỗi người đàn ông tốt là một người phụ nữ vĩ đại' quả thực không thể đúng hơn. Tôi nợ Susan phần lớn - nếu không muốn nói là tất cả - thành công ngày nay".